كلينيك ارزيابي شنوايي آوای شریعتی
كلينيك ارزيابي شنوايي آوای شریعتی
اشتراک گذاری مطلب
تشخیص-و-درمان-سرگیجه

علت سرگیجه

خانه » علت سرگیجه

فهرست مطالب

علت اصلی سرگیجه چیست؟!

سرگیجه یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که افراد در طول زندگی خود ممکن است آن را تجربه کنند. اما علت سرگیجه چیست و چرا برخی افراد مدام دچار یا همراه با علائمی مانند حالت تهوع می‌شوند؟ پاسخ به این سؤال به عوامل مختلفی بستگی دارد که در این بخش به بررسی دقیق آن‌ها می‌پردازیم.

در بسیاری از موارد، سر گیجه نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای در سیستم تعادلی بدن، گوش داخلی یا حتی مغز است. گاهی هم به دلایل ساده‌ای مانند کم‌آبی بدن یا افت فشار خون رخ می‌دهد. در ادامه با دلایل سرگیجه مداوم و شایع‌ترین علل آن آشنا می‌شویم.

علت سرگیجه

جدول خلاصه دلایل اصلی سرگیجه، علائم و اقدامات ضروری

دلیل اصلی سرگیجهعلائم رایجپیشنهاد اولیه برای بررسی
اختلالات گوش داخلی (مثل BPPV یا منیر)سرگیجه چرخشی، عدم تعادل، وزوز گوش، کاهش شنواییتست VNG / تست ECOG / شنوایی سنجی
افت فشار خون یا قند خونسرگیجه ناگهانی، سیاهی رفتن چشم، ضعف، تهوعاندازه‌گیری فشار و قند خون / اصلاح تغذیه
مشکلات مغزی یا عصبیدوبینی، اختلال تعادل، اختلال گفتار، گزگزمعاینه نورولوژی / تصویربرداری (MRI)
اضطراب یا استرسسرگیجه خفیف، تنگی نفس، بی‌قراری، حملات پانیکمشاوره روان‌پزشکی / مدیریت استرس
کم‌خوابی یا بی‌نظمی خواباحساس گیجی صبحگاهی، خستگی ذهنیتنظیم ساعت خواب / بهداشت خواب
اختلالات گوارشی (ریفلاکس، معده)تهوع همراه با سرگیجه، نفخ، احساس پری در شکمبررسی تخصصی معده / تغذیه سبک
داروها یا مواد محرکسرگیجه بعد از مصرف دارو، خواب‌آلودگی یا تهوعبررسی داروهای مصرفی / مشورت با پزشک
  • مشکلات گوش داخلی (شایع‌ترین علت سرگیجه)

یکی از مهم‌ترین دلایل سر گیجه، اختلال در عملکرد گوش داخلی است. این قسمت از بدن نقش اصلی در حفظ تعادل دارد. بیماری‌هایی مانند سرگیجه وضعیتی خوش‌خیم (BPPV)، عفونت گوش (لابیرنتیت یا وستیبولیت) و بیماری منییر می‌توانند باعث سرگیجه‌های ناگهانی و شدید شوند. اگر به دنبال علت گیجی سر و حالت تهوع هستید، احتمالاً باید گوش داخلی خود را بررسی کنید.

  • اختلالات مغزی و عصبی

برخی از انواع سرگیجه مداوم ممکن است به مشکلات عصبی یا مغزی مرتبط باشند. میگرن، مشکلات بینایی، ام‌اس، یا حتی سکته‌های مغزی کوچک می‌توانند با اختلال در مرکز تعادل مغز همراه باشند. اگر دلیل گیجی های مداوم همراه با علائم عصبی مانند تاری دید، بی‌حسی یا دوبینی باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.

  • مشکلات گردش خون و فشار خون

افت ناگهانی فشار خون، کم‌خونی، کاهش قند خون و مشکلات قلبی نیز از دلایل سرگیجه مداوم هستند. این موضوع اغلب با احساس سبکی سر، تاری دید یا ضعف عمومی همراه است. در این شرایط بدن به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کند و همین امر باعث اختلال در تعادل می‌شود.

اگر به دنبال یک کلینیک سنجش شنوایی معتبر با خدمات حرفه‌ای و به‌روز هستید، کلینیک آوای شریعتی با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و تیمی از متخصصین مجرب، آماده ارائه خدمات سنجش شنوایی، مشاوره تخصصی و تست سرگیجه و تعادل به شماست.

بهترین روش تشخیص علت های سرگیجه، گیجی و منگی سر

تشخیص دقیق علت سرگیجه و گیجی سر نیازمند بررسی علائم بالینی، سابقه پزشکی فرد و انجام تست‌های تخصصی است. در برخی موارد تنها با شرح حال دقیق و معاینه ساده می‌توان علت گیجی سر را پیدا کرد، اما در موارد دیگر، انجام شنوایی سنجی، تصویربرداری مغز، تست تعادل یا بررسی‌های قلبی ضروری است. در جدول زیر، شایع‌ترین انواع سرگیجه به همراه روش‌های پیشنهادی برای تشخیص آن‌ها آورده شده است:

نوع سرگیجهعلائم همراهبررسی اولیهتست‌های تشخیصی تخصصیتوضیحات تکمیلی
سرگیجه وضعیتی خوش‌خیم (BPPV)سرگیجه هنگام تغییر حالت سر، کوتاه‌مدت، بدون تهوع شدیدمعاینه گوش، بررسی سابقه حرکات سرمانور دیکس-هالپایک، شنوایی سنجی در منزلشایع‌ترین نوع سرگیجه مکانیکی
سرگیجه ناشی از بیماری منییرسرگیجه چرخشی همراه با وزوز گوش و کاهش شنواییمعاینه گوش، بررسی شنواییتست شنوایی تون خالص، تست VNG، تجویز سمعکمعمولاً دوره‌ای و همراه با احساس پری گوش
سرگیجه میگرنیهمراه با سردرد ضربان‌دار، حساسیت به نور یا صدابررسی سابقه خانوادگی، سردردهای مکررتصویربرداری MRI در صورت نیاز، مشاوره نورولوژیدر زنان شایع‌تر است
سرگیجه ناشی از افت فشار خونسرگیجه هنگام ایستادن، سیاهی رفتن چشم، ضعفاندازه‌گیری فشار خون در حالت ایستاده و خوابیدهتست تیلت تیبل (Tilt Table Test)به‌خصوص در سالمندان و افراد کم‌آب
سرگیجه عصبی (اضطرابی)گیجی، احساس عدم تعادل، تپش قلب، اضطرابارزیابی روانشناختی، سابقه استرستست‌های روانشناسی، مشاوره روان‌پزشکیمعمولاً مزمن و وابسته به شرایط روانی
سرگیجه ناشی از مشکلات گوش میانیکاهش شنوایی، ترشح یا درد گوشمعاینه اتوسکوپی، سابقه عفونت گوشتست تمپانومتری، شنوایی سنجیقابل درمان با دارو یا در موارد خاص جراحی
سرگیجه ناشی از مشکلات مغزیطولانی‌مدت، گاهی با تهوع، تاری دید، دوبینیمعاینه نورولوژیکMRI یا CT Scan مغز، بررسی عملکرد مخچهدر صورت همراهی با علائم عصبی دیگر باید سریع بررسی شود
سرگیجه و حالت تهوع ناگهانیتهوع شدید، احساس عدم تعادل کاملبررسی وضعیت عمومی، گوارشی یا عصبیتست گوارش، یا وستیبولار در صورت شک به گوشبررسی هم‌زمان چند سیستم توصیه می‌شود

در آوای شریعتی، انجام دقیق شنوایی سنجی برای کودکان، بزرگسالان و سالمندان با بالاترین استانداردهای بین‌المللی انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که سلامت شنوایی شما در بهترین حالت قرار دارد. همچنین اگر به دنبال اطلاعات دقیق در مورد انواع سمعک هستید یا قصد خرید سمعک مناسب با نیاز خود را دارید، کارشناسان ما در کلینیک آوای شریعتی آماده‌اند تا با مشاوره رایگان سمعک شما را به‌صورت کامل راهنمایی کنند.

انواع سرگیجه و علت های آن به همراه روش های درمانی

گیجی و منگی سر می‌تواند تجربه‌ای نگران‌کننده و گیج‌کننده باشد، به‌ویژه وقتی به صورت مداوم یا ناگهانی رخ می‌دهد. برای بسیاری از افراد، دانستن علت سرگیجه و روش درمان آن می‌تواند گام اول در مسیر بهبودی باشد. در ادامه، انواع رایج سرگیجه را همراه با دلایل سرگیجه و حالت تهوع و همچنین راهکارهای درمانی مؤثر معرفی می‌کنیم.
  • دلیل سرگیجه و حالت تهوع در زنان

علت منگی سر و حالت تهوع در زنان می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی، کم‌خونی، یا بارداری باشد. در برخی موارد، سردردهای میگرنی یا اختلالات وستیبولار نیز در بروز این علائم نقش دارند.

درمان پیشنهادی:

  • بررسی سطح آهن و ویتامین B12
  • کنترل تغذیه و فشار خون
  • مراجعه به متخصص زنان یا گوش و حلق و بینی در صورت تکرار علائم
  • بررسی احتمال نیاز به تجویز سمعک در اختلالات وستیبولار
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دچار سرگیجه و حالت تهوع مداوم یا ناگهانی هستید، توصیه می‌شود با یک متخصص گوش، حلق و بینی یا کلینیک شنوایی آوای شریعتی مشورت کنید.
  • علت گیجی و منگی هنگام بلند شدن و سیاهی رفتن چشم

این نوع سرگیجه اغلب به افت فشار خون وضعیتی مربوط است که هنگام تغییر وضعیت بدن از حالت خوابیده یا نشسته به ایستاده رخ می‌دهد.

درمان پیشنهادی:

  • افزایش مصرف آب و نمک
  • خودداری از ایستادن ناگهانی
  • مصرف داروهای تثبیت فشار خون در موارد حاد
  • سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی

در برخی موارد، علت سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی می‌تواند به عفونت‌های گوش یا اختلالات گوارشی حاد مرتبط باشد. این حالت ممکن است با احساس تهوع شدید و عدم تعادل کامل همراه باشد.

درمان پیشنهادی:

  • بررسی گوش داخلی توسط متخصص
  • تجویز سمعک در منزل در صورت وجود ضعف شنوایی ناشی از آسیب گوش
  • بررسی دستگاه گوارش برای احتمال عفونت یا مسمومیت غذایی
  • سرگیجه هنگام خوابیدن به پهلو

علت سرگیجه هنگام خوابیدن به پهلو اغلب به BPPV مربوط می‌شود. این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که کریستال‌های گوش داخلی حرکت می‌کنند و سیگنال‌های غلط به مغز ارسال می‌شود.

درمان پیشنهادی:

  • مانور فیزیکی مانند Semont یا Epley
  • مراجعه به کلینیک شنوایی سنجی برای بررسی دقیق‌تر
  • تمرینات تعادلی روزانه
  • سرگیجه ناشی از معده

دلیل سرگیجه ناشی از معده می‌تواند به سوء‌هاضمه، ریفلاکس معده یا حتی مسمومیت غذایی مربوط باشد. در این حالت، اغلب با تهوع، احساس سنگینی در شکم و گاهی تب همراه است.

درمان پیشنهادی:

  • اصلاح رژیم غذایی
  • پرهیز از غذاهای چرب و سنگین
  • مصرف داروهای ضد اسید معده در صورت نیاز
  • علت سرگیجه مداوم

علت سرگیجه‌های مداوم می‌تواند طیفی از مشکلات شامل اختلالات گوش داخلی، بیماری منییر، ام‌اس، یا حتی تومورهای مغزی باشد. این نوع سرگیجه‌ها معمولاً با عدم تعادل مزمن و تهوع خفیف تا شدید همراه هستند.

درمان پیشنهادی:

  • MRI مغزی در صورت تشخیص پزشک
  • شنوایی سنجی در منزل برای افرادی که توان مراجعه ندارند
  • تجویز سمعک در صورت وجود کاهش شنوایی
  • فیزیوتراپی تعادلی
  • علت سرگیجه در حالت خوابیده

گیجی سر در حالت خوابیده معمولاً به مشکلات گوش داخلی مرتبط است، به ویژه سرگیجه خوش‌خیم وضعیتی حمله‌ای (BPPV) که به دلیل حرکت کریستال‌های گوش داخلی رخ می‌دهد. در این حالت، هنگام تغییر وضعیت سر دراز کشیده یا چرخیدن در رختخواب، احساس سرگیجه شدید و چرخش محیط ایجاد می‌شود. همچنین، مشکلاتی مانند فشار خون نامتعادل و کم‌آبی بدن نیز می‌توانند این نوع گیجی و منگی و یا حتی وزوز گوش را تشدید کنند.

همچنین، شما مراجعه کننده محترم میتوانید با دریافت نوبت از کلینیک شنوایی آوای شریعتی، از خدمات درمان وزوز گوش استفاده نمایید.

  • سرگیجه محیطی

سرگیجه محیطی به علت آسیب دستگاه تعادل گوش داخلی یا اعصاب مربوط به آن قبل از ورود به سیستم اعصاب مرکزی اتفاق می افتد. از جمله علایم سرگیجه محیطی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
  1. نیستاگموس افقی
  2. تهوع و استفراغ شدید
  3. کاهش شدت سرگیجه پس از چند بار تغییر وضعیت .
  4. احساس ترس از حرکت. معمولا چشم های بیمار در مرحله حاد بسته است.
سرگیجه مرکزی
  • سرگیجه مرکزی

در سرگیجه مرکزی به ساقه مغز (هسته های تعادلی)، مخچه یا راه های مخچه ای آسیب وارد می شود.  استروک، تومور و میگرن و مولتیپل اسکلروزیس (MS) از علل آن می باشد. از جمله علایمی که در سرگیجه مرکزی شایع است می توان به موارد زیر اشاره کرد.
  1. نیستاگموس چرخشی یا عمودی
  2. تهوع و استفراغ خفیف
  3. شدت سرگیجه با تغییر وضعیت پی در پی تغییری نمی کند.
  4. گاهی همراه آن آتاکسی وجود دارد.
  • علت سرگیجه در بارداری

سرگیجه در بارداری معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی، کاهش فشار خون، و افزایش نیاز بدن به مواد مغذی رخ می‌دهد. در سه‌ماهه اول بارداری، افزایش هورمون پروژسترون باعث گشاد شدن رگ‌های خونی شده و می‌تواند منجر به افت فشار خون و سرگیجه شود. در ماه‌های آخر، فشار رحم بر روی رگ‌های خونی می‌تواند جریان خون به مغز را کاهش داده و باعث سرگیجه شود. اگر سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی همراه با سردرد شدید، تاری دید یا تورم غیرمعمول باشد، نیاز به بررسی پزشکی فوری دارد.

  • علت سرگیجه در ماه رمضان

سرگیجه در ماه رمضان اغلب ناشی از افت قند خون، کاهش فشار خون و کم‌آبی بدن به دلیل ساعات طولانی روزه‌داری است. نخوردن غذای کافی در سحر و عدم مصرف مایعات کافی می‌تواند منجر به گیجی سر و احساس ضعف شود. همچنین، تغییرات ناگهانی در برنامه خواب و تغذیه نیز ممکن است بر تعادل بدن تأثیر بگذارد. اگر گیجی با علائم شدیدی مانند سردرد مداوم، ضعف شدید یا تاری دید همراه باشد، باید با پزشک مشورت شود.

علت سرگیجه صبحگاهی چیست؟

سرگیجه صبحگاهی یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد پس از بیدار شدن از خواب تجربه می‌کنند. اما سرگیجه صبحگاهی نشانه چیست؟ این حالت می‌تواند از دلایل ساده‌ای مانند افت قند خون تا مشکلات جدی‌تری مثل اختلالات گوش داخلی یا نوسانات فشار خون ناشی شود.

{اگر از سمعک استفاده میکنید، میتوانید برای افزایش تجربه شنیداری از خدمات تنظیم سمعک آوای شریعتی استفاده کنید}

علت سرگیجه صبحگاهی

شایع ترین علت های سرگیجه و حالت تهوع صبحگاهی:

  • کاهش قند خون (هیپوگلیسمی): اگر شب قبل شام سبک یا دیرهنگام خورده باشید، ممکن است با افت قند خون و در نتیجه حالت تهوع و سرگیجه صبحگاهی مواجه شوید.

  • فشار خون پایین یا بالا: تغییرات فشار خون هنگام بیدار شدن می‌تواند علت سرگیجه در صبح باشد.
  • مشکلات گوش داخلی: اختلال در تعادل گوش میانی یا داخلی ممکن است باعث علت سرگیجه و حالت تهوع صبحگاهی شود.
  • خواب بی‌کیفیت یا کم‌خوابی: کمبود خواب کیفیت عملکرد مغز و تعادل بدن را کاهش داده و دلیل سرگیجه اول صبح می‌شود.
  • اضطراب و استرس: تنش روانی می‌تواند روی سیستم تعادل بدن تأثیر بگذارد و باعث سرگیجه و حالت تهوع صبحگاهی شود.
  • مشکلات معده و گوارش: ریفلاکس یا ناراحتی معده نیز یکی از دلایل رایج در بروز علت حالت تهوع و سرگیجه صبحگاهی است.

چگونه گیجی و منگی صبحگاهی را کاهش دهیم؟

  • صبحانه کامل و متعادل میل کنید.
  • قبل از بلند شدن سریع از رختخواب، چند لحظه بنشینید.
  • نوشیدن آب کافی را فراموش نکنید.
  • خواب کافی و با کیفیت داشته باشید.
  • از مصرف زیاد کافئین یا نیکوتین خودداری کنید.
  • در صورت تکرار، حتماً با پزشک مشورت کنید.

دلایل سرگیجه در کودکان و روش های درمان و پیشگیری از آن

سرگیجه در کودکان اگرچه به اندازه بزرگسالان رایج نیست، اما می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و والدین را نگران کند. شناخت دقیق علت گیجی و منگی در کودکان به تشخیص سریع‌تر و درمان مؤثرتر کمک می‌کند.

علت های شایع سرگیجه در کودکان

  • عفونت گوش میانی: یکی از دلایل اصلی بروز سرگیجه لحظه ای در کودکان، عفونت یا التهاب گوش میانی است که تعادل بدن را دچار اختلال می‌کند.
  • افت فشار خون یا کم‌خونی: کمبود آهن یا تغذیه ناکافی ممکن است باعث سرگیجه صبحگاهی در کودکان شود، به‌ویژه زمانی که کودک بدون صبحانه از خواب بیدار می‌شود.
  • کم‌آبی بدن: نخوردن آب کافی در روزهای گرم یا هنگام بیماری می‌تواند گیجی ایجاد کند.
  • بیماری میگرن کودکان: برخی کودکان دچار میگرن همراه با منگی سر می‌شوند که ممکن است بدون درد سر آغاز شود.
  • عوامل روان‌شناختی: اضطراب، استرس و حتی کم‌خوابی در برخی موارد می‌توانند باعث احساس منگی یا گیجی شوند.
علت سرگیجه در کودکان

روش های درمان سرگیجه در کودکان

  1. تشخیص علت اصلی: مراجعه به پزشک اطفال یا متخصص گوش برای انجام بررسی‌های اولیه، به‌خصوص اگر گیجی تکرار شود.

  2. شنوایی سنجی در منزل: اگر شک به اختلال گوش میانی وجود دارد، انجام شنوایی سنجی کودکان می‌تواند به تشخیص کمک کند.
  3. تغذیه مناسب: اطمینان از مصرف وعده صبحانه و استفاده از غذاهای آهن‌دار برای پیشگیری از کم‌خونی.
  4. مصرف آب کافی: در طول روز به کودک یادآوری کنید که مایعات کافی بنوشد.
  5. استراحت کافی و خواب منظم: تنظیم خواب شبانه نقش زیادی در پیشگیری از سرگیجه دارد.
  6. درمان دارویی در صورت نیاز: در موارد خاص، پزشک ممکن است داروهای مخصوصی تجویز کند.

پیشگیری از سرگیجه در کودکان

  • تقویت سیستم ایمنی بدن با رژیم غذایی سالم
  • بررسی سلامت شنوایی کودک در صورت سابقه بیماری‌های گوش
  • اجتناب از محیط‌های پرتنش برای کاهش اضطراب کودک
  • آموزش آرامش ذهنی از طریق بازی و فعالیت‌های آرام‌بخش

علت گیجی سر و حالت تهوع

در برخی موارد، افراد سرگیجه توأم با حالت تهوع را تجربه می‌کنند که البته ناراحتی و بی‌قراری بسیاری ایجاد می‌کند. گاهی تجربه شده که بعد از برگرداندن و تخلیه معده، سردرد یا سرگیجه هم کاملا خوب می‌شود. در برخی موارد ممکن است سبک‌تر شود یا همچنان ادامه داشته باشد.

علت سرگیجه و حالت تهوع

علت سرگیجه و حالت تهوع توأم می‌تواند این موارد باشد:

  • ورتیگو: سرگیجه ای که ناشی از اختلال در ذرات گوش داخلی است می‌تواند ایجاد عدم تعادل و احساس سرگیجه کند. برای تشخیص آن باید به یک ادیولوژیست مراجعه شود.
  • حرکت غیرمعمول: گاهی مخصوصا حین سوار شدن یک وسیله‌ی نقلیه این اتفاق برای افراد می‌افتد. یکی از رایج‌ترین وضعیت‌ها، دریازدگی است اما بسیاری از افراد با سوار قایق و هواپیما شدن یا حتی ماشین‌سواری نیز دچار این حالت می‌شوند. این عارضه خطرناک نیست.
  • عفونت یا ویروس در معده: در برخی مواقع علت گیجی توأم با تهوع، یک مشکل گوارشی و احتمالا وجود یک ویروس، باکتری یا قارچ در معده است که نتیجه‌ی آن سوءهاضمه همراه با سردرد یا سرگیجه است.
  • کم‌آبی بدن: گاهی اوقات خصوصا در فصول گرم، افراد دچار کم‌آبی در بدن یا گرمازدگی می‌شوند که می‌تواند علت منگی سر و تهوع باشد.
  • اضطراب و مشکلات روانی: امکان این که وضعیت گیجی سر توأم با تهوع ریشه در اضطراب، ترس یا سایر فشارهای روحی و مشکلات روانی فرد داشته باشد بسیار است.

علت سرگیجه شدید چیست؟

سرگیجه شدید ممکن است ناشی از مشکلات مغزی، فشار خون بالا یا پایین، مشکلات قلبی، و اختلالات گوش داخلی باشد. اگر سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی به همراه علائمی مانند بی‌حسی در اندام‌ها، مشکلات گفتاری یا کاهش سطح هوشیاری باشد، می‌تواند نشان‌دهنده شرایط اورژانسی مانند سکته مغزی باشد. از دیگر دلایل سرگیجه‌های خطرناک می‌توان به خونریزی داخلی، بیماری‌های عصبی و تومورهای مغزی اشاره کرد.

علت سرگیجه در مردان

دلیل سرگیجه در مردان

سرگیجه در مردان می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات فشار خون، بیماری‌های قلبی، کمبود ویتامین‌ها (مانند ویتامین B12)، اضطراب و استرس بیش از حد باشد. همچنین، مصرف بیش از حد الکل یا سیگار می‌تواند عملکرد سیستم گردش خون را مختل کرده و منجر به سرگیجه شود. در برخی موارد، سرگیجه‌های خطرناک در مردان می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری مانند بیماری‌های عصبی یا مشکلات عروقی باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.

برای تشخیص سرگیجه چه باید کرد؟

تشخیص دقیق علت گیجی و منگی نیازمند یک رویکرد چند مرحله‌ای است که از گرفتن شرح حال دقیق بیمار آغاز می‌شود و به بررسی‌های بالینی و تخصصی می‌رسد. در ادامه مراحل کلیدی برای تشخیص صحیح سرگیجه را بررسی می‌کنیم:

برای تشخیص سرگیجه چه باید کرد؟

1. شرح حال دقیق از بیمار

نخستین گام در بررسی بیمار مبتلا به سرگیجه، دریافت شرح حال کامل است. در این مرحله باید به نکات زیر توجه شود:
  • سابقه ضربه (تروما): اگر بیمار سابقه آسیب به سر یا گردن داشته باشد، می‌تواند نشانه‌ای از سرگیجه ناشی از آسیب مکانیکی یا عصبی باشد.

  • مدت زمان سرگیجه: یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای تشخیص نوع سرگیجه است:

  • سرگیجه وضعیتی خوش‌خیم (BPPV): معمولاً فقط چند ثانیه طول می‌کشد.

  • بیماری منیر: سرگیجه‌ای که از چند ساعت تا چند روز ادامه دارد.
  • مولتیپل اسکلروزیس (MS): سرگیجه‌ای مداوم که ممکن است ۲ تا ۴ هفته طول بکشد.

2. معاینات بالینی

پس از شرح حال، نوبت به معاینه فیزیکی و عصبی می‌رسد. این معاینات برای بررسی وجود آتاکسی (اختلال در تعادل و هماهنگی حرکات) و سایر نشانه‌های عصبی انجام می‌شود.

3. بررسی علائم همراه

علائمی که همراه با سرگیجه ظاهر می‌شوند، در تعیین منشأ آن بسیار مؤثر هستند:
  • سرگیجه همراه با وزوز گوش و کاهش شنوایی: می‌تواند نشانه‌ای از بیماری منیر یا نوروم آکوستیک (تومور زاویه مخچه – پل مغز) باشد.
  • سرگیجه همراه با دوبینی، اختلال تکلم، اختلال هوشیاری یا گزگز اطراف دهان: به احتمال زیاد سرگیجه مرکزی است که ممکن است به سکته مغزی (استروک) یا حمله گذرای ایسکمیک (TIA) مرتبط باشد.

4. ارزیابی شنوایی

سنجش شنوایی نقش مهمی در افتراق بین انواع سرگیجه دارد:
  • در بیماری منیر یا نوروم آکوستیک معمولاً با کاهش شنوایی همراه هستیم.
  • اما در سرگیجه وضعیتی خوش‌خیم شنوایی کاملاً نرمال باقی می‌ماند.

5. سن بیمار

سن نیز در تشخیص نوع سرگیجه اهمیت دارد:

  • در کودکان و نوجوانان، سرگیجه بیشتر می‌تواند نشانه‌ای از میگرن وستیبولار یا مشکلات رشد سیستم تعادل باشد.
  • در بزرگسالان و سالمندان، احتمال وجود مشکلات عروقی، گوش داخلی یا اختلالات سیستم عصبی بیشتر است.

در صورت تکرار یا مزمن شدن سرگیجه، حتماً باید به پزشک متخصص گوش و شنوایی آوای شریعتی یا نورولوژیست مراجعه کرد. تشخیص دقیق و به‌موقع، کلید درمان مؤثر و پیشگیری از عوارض بلندمدت است.

چه عواملی باعث ایجاد سرگیجه می شود؟

عوامل مختلفی وجود دارد که منجر به سرگیجه می شود. اگرچه اکثر سرگیجه ها خوش خیم هستند ولی در صورت تکرار مجدد آن ها نباید نسبت به آن بی اهمیت باشید. ممکن است این نوع سرگیجه های مکرر نشان از وجود مشکل و یا عارضه جدی در بدن باشد. بنابراین توصیه می شود در صورت وجود سرگیجه ناگهانی سریعا به پزشک مراجعه کنید. البته بعضی از مشکلات به همراه سرگیجه می تواند نشان دهنده سکته مغزی باشد.

  • پایین بودن فشار خون
  • اختلال هراس
  • سکته مغزی
  • گرمازدگی
  • کمبود اب بدن
  • عوارض برخی از داروها
  • بیماری منییر
  • مشکلات گوش داخلی
  • استرس،اضطراب ، عصبانیت و ترس ناگهانی
  • نارسایی کمبود آهن
  • دریازدگی
  • قندخون پایین در افراد دیابتی
  • سریجه سرویکوژنیک، سرگیجه همراه با درد گردن
  • میگرن

انواع تست های سرگیجه و اختلال تعادل کدام‌اند؟

برای بررسی دقیق علت سرگیجه و اختلال تعادل، چندین تست تخصصی در کلینیک‌های شنوایی‌سنجی انجام می‌شود. این تست‌ها به کمک تجهیزات دقیق و توسط ادیولوژیست اجرا می‌شوند. در ادامه با مهم‌ترین آن‌ها آشنا می‌شوید:
  • تست VNG (ویدئونیستاگموگرافی)

تست VNG یکی از اصلی‌ترین آزمایش‌ها برای بررسی عملکرد گوش داخلی و سیستم تعادل است. در این تست حرکات چشم، پاسخ به تحریکات حرارتی و موقعیتی بررسی می‌شود تا نوع سرگیجه (محیطی یا مرکزی) مشخص گردد.

نکات کلیدی:
  • غیر تهاجمی و بدون درد
  • زمان انجام: حدود ۴۵ دقیقه
  • شامل مراحل: بررسی حرکات چشم، تست دیکس-هالپایک، تست کالریک (تحریک گوش با هوای گرم و سرد)
  • مفید برای تشخیص بیماری‌هایی مثل BPPV، منیر و نوروما آکوستیک
  • تست ECOG (الکتروکوکلئوگرافی)

تست ECOG برای ارزیابی عملکرد حلزون گوش و عصب شنوایی انجام می‌شود و به تشخیص فشار مایع گوش داخلی کمک می‌کند. این تست معمولاً در تشخیص بیماری منیر کاربرد دارد.

نکات کلیدی:
  • استفاده از الکترودهای ظریف روی پیشانی و داخل گوش
  • بررسی نسبت امواج SP و AP
  • زمان انجام: کمتر از ۱ ساعت
  • مناسب برای تشخیص بیماری‌های گوش داخلی با علائمی مثل سرگیجه، وزوز گوش و کاهش شنوایی
  • سایر تست‌های تخصصی

  • تست VEMP: بررسی واکنش عضلات گردن یا چشم به صدا، مفید در تشخیص اختلالات وستیبولار
  • تست VHIT: ارزیابی عملکرد رفلکس دهلیزی-چشمی با حرکات سریع سر
  • تست‌های مخچه‌ای و آزمون‌های تعادلی: بررسی هماهنگی، تعادل و حرکت بدن
جمع بندی و توصیه مهم

اگر دچار سرگیجه‌های مکرر یا اختلال تعادل هستید، مراجعه به کلینیک شنوایی‌سنجی تخصصی مانند آوای شریعتی می‌تواند اولین و مؤثرترین گام برای تشخیص و درمان باشد. در این مرکز، تمامی تست‌ها توسط ادیولوژیست متخصص انجام شده و براساس نتایج، مسیر درمانی مناسب برای شما تعیین می‌شود.

📍 برای انجام تست VNG، ECOG و سایر آزمایش‌های تخصصی سرگیجه با ما در آوای شریعتی تماس بگیرید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *