منگی سر

منگی سر چیست؟

منگی سر (Dizziness) احساس سبکی سر، پژمردگی یا عدم تعادل است. این به اندام های حسی، به ویژه چشم ها و گوش ها مرتبط است، بنابراین گاهی اوقات می تواند باعث غش شود. منگی سر به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از اختلالات مختلف است. منگی سر یک اختلال شایع است. در منگی سر گاه به گاه جای نگرانی نیست. با این حال، اگر دوره‌های مکرر منگی سر را بدون دلیل واضح یا برای مدت طولانی تجربه می‌کنید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

علل منگی سر

منگی سر ممکن است علت های مختلفی داشته باشد که به شرح زیر می باشد:

• سرگیجه و عدم تعادل

منگی سر واقعی احساس سبکی سر یا تقریباً حس غش کردگی است. سرگیجه و عدم تعادل ممکن است هر دو احساس منگی سر را ایجاد کنند ، اما این دو اصطلاح احساسات متمایز را توصیف می کنند. سرگیجه با احساس چرخش مشخص می شود، مانند حرکت اتاق. همچنین ممکن است احساس بیماری حرکتی داشته باشید یا انگار به یک طرف خم شده اید. عدم تعادل از دست دادن تعادل یا حس میزان بودن است. علت شایع سرگیجه و منگی سر مرتبط با سرگیجه، سرگیجه خوش خیم (BPV) است. BPV منجر به سرگیجه کوتاه مدت می شود مثلا زمانی که شخصی به سرعت موقعیت ها را تغییر دهد، مانند نشستن در رختخواب پس از دراز کشیدن. منگی سر و سرگیجه نیز می توانند توسط بیماری منیر (Meniere) ایجاد شود. این عارضه باعث تجمع مایع در گوش همراه با پری گوش، کاهش شنوایی و وزوز گوش می شود. یکی دیگر از علل احتمالی منگی سر و سرگیجه، نوروم آکوستیک (acoustic neuroma) است. این تومور غیرسرطانی روی عصب دهلیزی (عصب شنوایی) که گوش داخلی را به مغز متصل می کند، تشکیل می شود.

• علل شایع

از دست دادن بیش از حد مایعات می تواند منجر به کم آبی بدن شود که یکی از شایع ترین علل منگی سر است. علائم کم آبی بدن شامل تشنگی و خشکی پوست است. سایر علل شایع منگی سر عبارتند از حمله میگرن یا الکل. منگی سر همچنین می تواند ناشی از مشکل در گوش داخلی باشد، که ناحیه ای است که حرکت را حس می کند و تعادل را تنظیم می کند. این مشکلات شامل کم شنوایی است. سرگیجه ممکن است با برخی داروها نیز مرتبط باشد، از جمله: شل کننده های عضلانی، داروهای ضد صرع، آنتی هیستامین ها، داروهای فشار خون

• سایر علل احتمالی

برخی دیگر از علل بالقوه منگی سر عبارتند از:

افت ناگهانی فشار خون: کاهش ناگهانی فشار خون ممکن است به دلیل شرایط پزشکی مختلف یا حتی از ایستادن (افت فشار خون ارتواستاتیک) ایجاد شود. این می تواند منجر به منگی سر و افتادن، به ویژه در افراد مسن شود.

کاردیومیوپاتی: در این بیماری، ماهیچه های قلب سفت و ضعیف می شوند و خون کمتری پمپاژ می کنند. علائم می تواند شامل منگی سر، غش و مشکلات تنفسی باشد.

حمله قلبی: در حالی که درد قفسه سینه شایع ترین نشانه حمله قلبی است، منگی سر یا سبکی سر نیز می تواند از علائم باشد. اگر خون کافی به مغزتان نرسد، رخ می‌دهند.

آریتمی: آریتمی زمانی رخ می دهد که ضربان قلب با سرعت غیر معمولی باشد. می تواند باعث منگی سر، سبکی سر یا تنگی نفس شود.

مشکلات گردش خون: کاردیومیوپاتی، حمله قلبی و سایر بیماری های قلبی می تواند منجر به مشکلات گردش خون شود، جایی که قلب شما قادر به پمپاژ خون کافی نیست. این می تواند باعث ایجاد احساس منگی سر در شما شود.

ورزش بیش از حد: ورزش بیش از حد ممکن است باعث منگی سر یا سبکی سر شود. همچنین می تواند منجر به کم آبی و گرمازدگی شود که هر دو می توانند باعث منگی سر شوند.

گرمازدگی: اگر در یک محیط گرم هستید و بیش از حد عرق می کنید، احتمالاً دچار گرمازدگی شده اید. این وضعیت ممکن است باعث ایجاد احساس منگی سر، تشنگی و ضعف در شما شود.

کاهش حجم خون: حجم کم خون می تواند در نتیجه خونریزی یا کم آبی بدن باشد. می تواند باعث منگی سر، خستگی و فشار خون پایین شود.

اختلالات اضطرابی: منگی سر ممکن است با اضطراب و بدون هیچ دلیل فیزیکی دیگری مرتبط باشد. ممکن است دوره های مکرر منگی سر داشته باشید.

کم خونی: کم خونی به تعداد کم گلبول های قرمز خون گفته می شود. کمبود اکسیژن ناشی از کم خونی ممکن است باعث احساس منگی سر، خستگی یا تنگی نفس شود.

هیپوگلیسمی: هیپوگلیسمی یا قند خون پایین می تواند باعث ایجاد احساس لرزش، سبکی سر یا گرسنگی شود. هیپوگلیسمی شدید یک بیماری جدی است که می تواند باعث تشنج شود.

مسمومیت با مونوکسید کربن: اگر دودهای مونوکسید کربن از ماشین‌ها، کوره‌ها در داخل خانه جمع شوند، تنفس آنها می‌تواند کشنده باشد. منگی سر، سردرد و استفراغ همگی علائم هستند.

بیماری حرکت: سفر با ماشین یا قایق یا تجربه انواع دیگر حرکت می تواند باعث بیماری حرکت شود. ممکن است احساس منگی سر و حالت تهوع داشته باشید.

مولتیپل اسکلروزیس: مولتیپل اسکلروزیس یا MS به مغز و نخاع آسیب می رساند. باعث ایجاد طیفی از علائم می شود که می تواند شامل منگی سر باشد.

بیماری پارکینسون: منگی سر یکی از علائم شایع بیماری پارکینسون است، یک وضعیت عصبی که باعث ایجاد لرزش و مشکلات تعادلی می شود. منگی سر ممکن است در مراحل بعدی پارکینسون آشکارتر شود.

عفونت ها: انواع عفونت ها با منگی سر همراه هستند. مثال ها عبارتند از:

کووید 19: ممکن است در هنگام ابتلا یا بهبودی از کووید 19 احساس منگی سر و سرگیجه داشته باشید.

سایر عفونت های ویروسی: سایر عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی نیز ممکن است باعث منگی سر یا سبکی سر در شما شوند. این عفونت ها ممکن است با کم آبی بدن نیز همراه باشد.

عفونت گوش: عفونت گوش ممکن است منجر به التهاب در گوش داخلی شود و باعث منگی سر و اختلال در تعادل شود. عفونت گوش با علل باکتریایی و ویروسی همراه است.

لابیرنتیت و نوریت دهلیزی: لابیرنتیت و نوریت دهلیزی زمانی رخ می دهد که اعصاب خاصی در گوش داخلی شما ملتهب شود. محرک ها اغلب شامل عفونت های ویروسی هستند، اما می توانند متفاوت باشند. عفونت های باکتریایی در افراد مبتلا به لابیرنتیت بیشتر از افراد مبتلا به نوریت دهلیزی است.

در موارد نادر، سکته مغزی، تومور بدخیم یا اختلال مغزی دیگر می تواند باعث منگی سر شود.