سرگیجه و عدم تعادل ؛ علل گوناگون آن
سرگیجه و عدم تعادل حالتی ناخوشایند و در اغلب مواقع خطرناک است که فرد در آن احساس میکند محیط اطراف و اشیای آن درحالت دوران قرار دارند. این حالت ممکن است به زمین خوردن و آسیب دیدن فرد بیانجامد. موارد گوناگونی میتواند علت سرگیجه باشد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
سرگیجه و عدم تعادل به علت التهاب گوش داخلی
گاهی اوقات بروز عفونت یا دلایل دیگر ممکن است نورونهای قسمت دهلیزی گوش داخلی را ملتهب کند. نقش این نورونها ارسال پیام به مغز در راستای حفظ تعادل است. اگر به هر علتی این بخش دچار التهاب و تورم شود (برای مثال هنگامی که فرد دچار سرماخوردگی شدید یا آنفولانزا است)، در فرد احساس سرگیجه و عدم تعادل ایجاد میشود. در برخی موارد خفیفتر، فرد فقط احساس خستگی و بیحالی دارد. سایر نشانههای التهاب گوش داخلی علاوه بر احساس سرگیجه و عدم تعادل، این موارد است:
- تاری دید
- حالت تهوع
- نداشتن تمرکز و حواسپرتی
درمان این حالت مصرف آنتیبیوتیک است. عفونت و تورم با این قسم داروها برطرف میشود و تا چندروز بعد هم سرگیجه و عدم تعادل بهکلی برطرف خواهد شد.
سرگیجه و عدم تعادل به علت اختلال در گوش داخلی
گاهی تورم و التهابی در ناحیهی دهلیزی گوش داخلی نیست اما ذرات ریزی در مایع گوش داخلی شناورند و سبب ارسال پیامهای اشتباه به مغز میشوند. در این شرایط، علت سرگیجه و سیاهی رفتن چشم که احتمالا همراه آن است، با تستهای مخصوص بررسی میشود و اگر علت وجود این ذرات در گوش تشخیص داده شود، تمرینها و مانورهای فیزیکی خاصی برای برطرف کردن آن تجویز میشود که باید با نظارت درمانگر انجام شود. این تمرینها و حرکات چندان دشوار نیستند و اگر اصولی انجام شوند، به مرور سبب رفع ذرات ریز شده و مشکل سرگیجه و عدم تعادل برطرف میشود.
گاهی نیز به دلیل افزایش حجم مایع درون گوش داخلی این اختلال ارسال پیام رخ میدهد. برای کاهش حجم این مایع معمولا پرهیزهایی غذایی در کنار دارو و حرکات و تمرینات فیزیکی برای کنترل وجود دارد. در این حالت ممکن است بیماری حالت مزمن داشته باشد و کاملا برطرف نشود اما برای پیشگیری از تشدید این راهکارها در پیش گرفته میشود.
سرگیجه به دلیل افت قند خون
سلولهای مغزی برای تغذیه تنها از گلوکز استفاده میکنند که نوعی قند است. در شرایطی که قندخون کاهش پیدا کند، احساس ضعف، سرگیجه و عدم تعادل به فرد دست خواهد داد و غالبا با لرزش بدن همراه است. در شرایطی که فرد مبتلا به دیابت باشد و انسولین مصرف کند، ممکن است دچار این حالت به عنوان یکی از عوارض انسولین شود. انسولین برای کنترل قند خون تجویز میشود. اگر در دوز مناسبی مصرف نشود و مقدار آن زیاد باشد سبب افت قندخون میشود که علاوه بر سرگیجه و عدم تعادل، ممکن است عوارض خطرناک دیگری داشته باشد و فرد را به کما ببرد. افت قند خون با علائم زیر همراه میشود:
- تعریق زیاد
- ضربان قلب بالا
- احساس ضعف و گرسنگی
- بیقراری
- لرزش شدید
- احساس گیجی و عدم تمرکز
برای بهبود این حالت و رساندن سریع قند خون به حد متعادل، میتوانید از برخی مواد خوراکی استفاده کنید. برای مثال کربوهیدرات هایی که در مواد قندی و شیرینی وجود دارد به شما کمک میکند. موادی چون سبزی و غلات نیز دارای برخی کربوهیدراتهای پیچیده هستند. اما برای نتیجهگیری سریع همان مواد شیرین بهتر هستند.