واقعیت‌هایی در ارتباط دیسک گردن و سرگیجه

 

دیسک گردن عارضه‌ای است که بر اثر عوامل گوناگون پدید می‌آید و نشانه‌های مختلفی نیز دارد. برخی از بیماران درباره ارتباط دیسک گردن و سرگیجه سخن می‌گویند و دراین‌باره پرسش‌هایی دارند. ارتباط دیسک گردن و سرگیجه در علم پزشکی به اثبات نرسیده است. باید دید به چه علت این دو عارضه گاهی همراه یا مرتبط باهم تلقی می‌شوند.

 

دیسک گردن چیست؟

ستون فقرات عملکرد حرکت را در کنار مقاومت در برابر وزن بدن بر عهده دارد. یعنی دو ویژگی متضاد ثابت ماندن و حرکت کردن به آن مربوط می‌شود. این دو کار بر عهده‌ی مهره‌ها و دیسک بین آ‌ن‌هاست. به مرور و معمولا در اثر کهولت سن، دیسک بین مهره‌ها فرسایش یافته و عملکرد صحیحی از خود نشان نمی‌دهند.

ستون مهره‌ها در ناحیه گردن متحمل وزن چندانی نمی‌شود اما از آن‌جا که ساختار حرکتی دارد، ریسک ابتلا به دیسک در آن افزایش می‌یابد. وقتی ماده‌ی ژلاتینی موجود در دیسک، دیواره‌ی خارجی را می‌شکافد و از آن بیرون می‌زند، می‌تواند عصب ستون فقرات را تحت تأثیر قرار دهد و احساس درد و سوزش ایجاد کند. علائم دیسک گردن به‌طور مشخص، درد و سوزن‌سوزن شدن در ناحیه‌ی گردن، بازو و شانه است و گاهی ممکن است اسپاسم و گرفتگی عضلانی در گردن اتفاق بیفتد بنابراین ارتباط دیسک گردن و سرگیجه همیشه به‌طورقطعی نمی‌تواند رابطه‌ای علت و معلولی باشد.

 

 

ارتباط دیسک گردن و سرگیجه چه مبنایی دارد؟

 

تصور ارتباط دیسک گردن و سرگیجه معمولا از شرح‌حال بیمارانی نشأت می‌گیرد که این دو عارضه را به‌طور هم‌زمان تجربه کرده‌اند؛ سپس با انجام مداوا برای دیسک گردن متوجه این نکته شده‌اند که سرگیجه‌ی آنان نیز بهبود یافته است. آنان از این موضوع ارتباط دیسک گردن و سرگیجه را نتیجه‌گیری کرده اند.

البته به باور پزشکان و متخصصان نمی‌توان با این صراحت و قطعیت از ارتباط دیسک گردن و سرگیجه سخن گفت. نظر برخی از آنان این است که علت سرگیجه معمولا مواردی چون اختلال در بخش تعادلی گوش میانی، کاهش یا افزایش فشارخون، ضعف عمومی، افت قند خون، سرگیجه‌ی وضعیتی و مانند این‌هاست و معمولا ارتباطی با گردن ندارد. این‌که ارتباطی میان این دوعارضه قائل می‌شویم آن است که گاهی در نتیجه‌ی مانورها و حرکاتی که برای بهبود گردن انجام می‌شود، گیرنده‌های موجود در گوش میانی نیز حرکت می‌کنند و سرگیجه بهبود می‌یابد.

 

 

ارتباط دیسک گردن و سرگیجه تنها در یک حالت!

آن‌چه تاکنون درباره‌ی آن صحبت شد، شرایطی رایج است اما منظور این نیست که ارتباط دیسک گردن و سرگیجه تماما امری محال است. در حقیقت می‌توان تحریک اعصاب به دلیل ابتلا به دیسک گردن را عاملی برای ایجاد اسپاسم و گرفتگی دانست. چنین عارضه‌ای می‌تواند سبب کاهش خون‌رسانی می‌شود که سرگیجه را به دنبال دارد.

البته چنین وضعیتی معمولا چندان شایع و رایج نیست اما می‌توان بر این مبنا ارتباط دیسک گردن و سرگیجه را امری تماما مردود قلمداد نکرد. طبیعی است زمانی که دیسک گردن با مداوا و مانورهای حرکتی بهبود می‌یابد و اسپاسم و التهاب‌ها کاهش پیدا می‌کند، جریان خون‌رسانی نیز به اعتدال نزدیک می‌شود و سپس سرگیجه کمتر یا کاملا برطرف می‌گردد.

 

با توجه به ارتباط دیسک گردن و سرگیجه برای درمان چه کنیم؟

طبیعی است که درمان نباید کاملا رها شود. برخی از اقدامات درمانی دوره‌ی خاص خود را دارند و سپس دیگر نیازی به آن‌ها نیست اما برخی دیگر مانند حرکات ورزشی، مراقبت در حرکات و نحوه اعمال فشار و وزن، باید ادامه داشته باشد.

معمولا مراقبت‌های پیشگیرانه یا کنترل‌کننده باید به صورت مادام‌العمر رعایت شود. ورزش تحت هر شرایطی توصیه می‌شود زیرا در سلامت سایر اعضا و ارگان‌های بدن نیز نقش مهمی دارد. به‌طورکلی بی‌تحرکی همانند سمی مهلک است که تأثیر آن تا زمانی که عوارض برگشت‌ناپذیر سلامت بدن را تهدید نکرده است، قابل لمس نیست.

 

 

گردن درد و سرگیجه

ارتباط دیسک گردن و سرگیجه را بررسی کردیم. گاهی عارضه‌ای که با سرگیجه همراه است، دیسک گردن نیست بلکه برخی انقباضات و اسپاسم‌های عضلانی همراه با سرگیجه احساس می‌شود.

در چنین وضعیتی التهاب‌هایی که پیش‌تر گفتیم سبب کاهش خون‌رسانی به بخش تعادلی گوش می‌شوند و سرگیجه را ایجاد می‌کنند، در اثر دیسک گردن نیستند. این التهاب‌ها و اسپاسم‌ها می‌توانند به دلایل گوناگونی ایجاد شوند. در هر صورت ارتباط دیسک گردن و سرگیجه در این موارد وجود ندارد.

این سردرد و سرگیجه گردنی معمولا به دلیل وارد آمدن فشار بیش از حد به مفاصل و مهره‌های بالای گردن ایجاد می‌شود.

این وضعیت به دلایل گوناگونی ممکن است رخ دهد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها این موارد هستند:

• آسیب در اثر کشیدگی گردن
• آسیب در اثر بلند کردن جسم سنگین
• فعالیت‌های طولانی مدت بدون تغییر حالت
• سبک راه رفتن غلط
• سبک نشستن و ایستادن نامناسب
• خم کردن و پیچش ناگهانی و بیش از حد گردن
• کار طولانی مدت با رایانه و گوشی همراه
• فعالیت‌های طولانی مدت و پر فشار با دست در شرایطی که دست‌ها جلوی بدن باشند (مثل کار منزل، مشاغل کارگاهی، تایپ و …)

 

علائم سرگیجه گردنی

شروع این نوع درد معمولا تدریجی و آرام است و سپس شدت می‌یابد. بیماران گاهی پس از انجام فعالیت جنسی نیز ممکن است احساس درد در گردن داشته باشند. درد معمولا از پشت سر آغاز می‌شود و تا چشم و شقیقه ادامه می‌یابد. معمولا امتداد درد در یک طرف است اما گاهی هر دو سمت را نیز درگیر می‌کند.

دیگر علائم این است که فرد گردن خود را به سختی حرکت می‌دهد و در قسمت‌های دیگر بدن مثل شانه، بازو و دست‌ها احساس گزگز یا بی‌حسی دارد. همچنین سرگیجه، حالت تهوع، از دست رفتن تمرکز، زنگ زدن گوش و گاه افسردگی معمولا با این عارضه همراه می‌شود.

در ارتباط دیسک گردن و سرگیجه نیز برخی از این حالات و علائم مشاهده می‌شود؛ به همین دلیل اگر سرگیجه را همراه درد گردن احساس می‌کنید، باید علت را نزد متخصص بررسی کنید و روش‌های درمانی مناسب را به کار ببرید.

 

 

راه‌‌های تشخیص عارضه

برای تشخیص نوع بیماری در هنگام درد گردن، سرگیجه و احتمال ارتباط دیسک گردن با سرگیجه این روش‌ها به کار گرفته می‌شود:

• سی‌تی‌اسکن: با استفاده از اشعه‌ی ایکس از نماهای مختلف مفاصل عکس گرفته می‌شود.
• ام‌آر‌آی: تست عکس‌برداری با امواج رادیویی و مغناطیسی است که می‌تواند از بافت‌های گوناگون، نخاع و رگ‌های عصبی تصاویری در اختیار بگذارد.
• آزمایش خون: در صورتی که التهاب گردن ناشی از عفونت باشد، این روش تشخیصی مفید است.
• الکترومایوگرافی: در شرایطی که حدس پزشک اختلال و فشردگی عصب باشد، این روش به کار می‌رود.

 

روش‌های درمانی هنگام ارتباط دیسک گردن و سرگیجه

اگر سرگیجه گردنی ناشی از التهاب و اسپاسم بدون دیسک باشد، روش‌هایی چون درمان با دارو گاه همراه با فیزیوتراپی و مراقبت‌هایی خاص توصیه می‌شود.

در شرایطی که ارتباط دیسک گردن و سرگیجه وجود داشته باشد، روش‌ها معمولا مبتنی بر درمان دیسک است و به تبع آن ممکن است سرگیجه نیز بهبود یابد.

برای پیشگیری از چنین عوارضی بهتر است ورزش‌های مناسب، تحرک به اندازه‌ی لازم، اصلاح سبک نشستن و راه رفتن، استفاده از بالش مناسب و استراحت کافی وجود داشته باشد. چنان‌که دیدیم ارتباط دیسک گردن و سرگیجه نیز یک ارتباط الزامی نیست اما با برخی از روش‌های درمانی مناسب برای بهبود دیسک گردن ممکن است سرگیجه نیز تا حد زیادی بهبود یابد.

سوالات مهم ارتباط دیسک گردن و سرگیجه